28 januari 2013
Interview met Lucas Jussen door Michiel Cleij
Beethoven met het Noord Nederlands Orkest
Beethovens vijfde en laatste pianoconcert is al twee eeuwen een uitdaging voor menige klavierleeuw. Het is een imposant, expressief werk, met een virtuoze solopartij. Lucas Jussen (19) heeft zijn eigen redenen om zich eraan te wagen. In februari voert hij het uit met het NNO – waarvoor hij ‘even’ terugkomt uit Amerika.
Lucas Jussen meldt dat hij ‘net even in Nederland’ is – het soort opmerking dat je kunt verwachten van de grootste podium-vedetten. Maar Lucas zegt het zonder een spoor van pocherigheid. Sinds afgelopen zomer vervolgt hij zijn pianostudie in Bloomington, Amerika, en bijna elke maand komt hij over voor concerten. Huiswerk maakt hij in het vliegtuig. Zijn Amerikaanse leraar is niemand minder dan Menahem Pressler, oprichter en vaste pianist van het legendarische Beaux Arts Trio. Hoe komt hij bij zo’n éminence grise terecht?
“Via Maria Joao Pires. Ja, alwéér. Het zal onderhand wel opvallen dat ik in interviews altijd weer haar naam noem, maar zij heeft zó’n doorslaggevende rol gespeeld in de carrière van Arthur en mij. We hebben beiden les van haar gehad, en ze was de perfecte lerares – zozeer dat je je moeilijk kunt voorstellen dat je ooit nog een klik met een andere docent kunt krijgen. Maar als je jong bent moet je je niet vastbijten in één patroon; dat begreep zij misschien beter dan ikzelf. Zij kent Menahem Pressler, en ze regelde een ontmoeting toen die in Europa op tournee was. In Duitsland heb ik voor hem gespeeld. En hij bleek bereid mij les te geven als ik naar zijn instituut in Bloomington zou komen.”
“Bij Pressler leer ik veel. Soms is het moeilijk een selectie te maken uit alles wat hij vertelt. Het leerzaamst is zijn enorme wijsheid. Als tachtiger heeft hij natuurlijk een enorme kennis – en een rijk gevoelsleven, dat zeker ook. Daarmee kan hij een muziekstuk echt doorgronden: hij is heel fel als je de partituur niet trouw bent. Volgens mij snapt hij als geen ander wat de bedoeling van een componist is in een bepaald stuk, of een bepaalde passage. Soms interpreteer ik teveel, naar zijn idee – dan doe ik zonder het zelf door te hebben kennelijk iets waar de partituur geen aanleiding toe geeft. Daar kan hij echt niet tegen. Maar hij weet natuurlijk ook dat muziek maken méér is dan slaafse partituurtrouw – je moet altijd íets van jezelf toevoegen. Pressler helpt je enorm om daarin de juiste dosering te vinden.”
